Tài nguyên thiên nhiên là gì? Đây là một câu hỏi mà nhiều người không trả lời được. Mặc dù chúng ta vẫn tận mắt nhìn thấy những loại tài nguyên thiên nhiên khác nhau nhưng lại không nhận ra. Để mọi người có thể hiểu rõ hơn về tài nguyên thiên nhiên, mời tìm hiểu bài viết dưới đây nhé!
Tài nguyên thiên nhiên là gì?
Tài nguyên thiên nhiên là những tài nguyên, vật chất tồn tại săn trong tự nhiên mà không phải do con người tạo nên. Những tài nguyên có sẵn trong thiên nhiên bao gồm tất cả các đặc tính có giá trị như lực hấp dẫn, tính chất điện và lực bao gồm ánh sáng mặt trời, nước, khí quyển, đất, cây trồng, thảm thực vật và các loài động vật sống hoang dã.
Các dạng tài nguyên thiên nhiên
Để phân loại tài nguyên thiên nhiên, người ta thường chia ra thành các nhóm như nguồn gốc, giai đoạn phát triển, khả năng tái tạo.
Tài nguyên thiên nhiên theo cơ sở nguồn gốc
Nhóm tài nguyên thiên nhiên sinh học bao gồm:
- Rừng
- Động vật
- Các vật liệu có thể thu được từ chúng
- Nhiên liệu hóa thạch
- Than đá dầu mỏ
Nhóm tài nguyên thiên nhiên phi sinh học bao gồm:
- Đất
- Nước
- Không khí
- Kim loại nặng như vàng, đồng, sắt, bạc, kim cương
- Đất hiếm
Tài nguyên thiên nhiên theo giai đoạn phát triển
Tài nguyên thiên nhiên tiềm năng là những tài nguyên có thể được sử dụng trong tương lai như dầu mỏ trong đá trầm tích.
Tài nguyên thiên nhiên thực tế là những tài nguyên đã được khảo sát, định lượng và đủ điều kiện đang được sử dụng như chế biến gỗ.
Tài nguyên thiên nhiễn dự trữ là một phần nhỏ của tài nguyên thực tế có thể được phát triển lợi nhuận cao trong tương lai.
Tài nguyên thiên nhiên chứng khoán là nhóm tài nguyên đã được khảo sát, nhưng không thể được sử dụng do thiếu công nghệ như Hydro.
Tài nguyên thiên nhiên theo thành phần tái tạo hoặc không tái tạo
Những tài nguyên thiên nhiên có thể tái tạo bao gồm ánh sáng mặt trời, không khí, gió, nước. Đây là những nhóm tài nguyên thiên nhiên có số lượng lớn và có sẵn liên tục. Mặc dù có thể tái tạo nhưng có tốc độ phục hồi không nhanh, nếu sử dụng quá mức sẽ có thể dẫn đến cạn kiệt.
Tài nguyên thiên nhiên không tái tạo bao gồm những kim loại nặng như vàng, đồng, sắt, bạc, kim cương, đất hiếm, than đá, đá vôi, dầu mỏ. Đây là những nhóm tài nguyên không thể tái tạo hoặc tái tạo rất chậm. Để sử dụng những tài nguyên này thì người ta thường cho vào chế biến tái sử dụng lại nhiều lần.
Vai trò của tài nguyên thiên nhiên
Tài nguyên thiên nhiên có ảnh hưởng rất lớn đến trái đất và sự sống của con người và các sinh vật khác. Những vai trò của tài nguyên thiên nhiên đối với con người bao gồm:
Vai trò đối với nền kinh tế
Tài nguyên thiên nhiên chính là điều kiện cần để phát triển nền kinh tế. Khi chúng ta biết cách khai thắc những tài nguyên thiên nhiên này một cách hợp lý và hiệu quả sẽ giúp nền kinh tế phát triển tốt hơn.
Những tài nguyên thiên nhiên như quặng kim loại (sắt, đồng, vàng, bạc…) sẽ giúp nền kinh tế công nghiệp phát triển mạnh. Nó cũng là tài nguyên giúp phát triển các ngành sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, sản xuất thủy tinh, vật liệu xây dựng, sành sứ,…
Vai tròng đối với sự phát triển ổn định của đất nước
Tài nguyên thiên nhiên là cơ sở tích lũy vốn giúp phát triển ổn định như:
- Việc tích lũy vốn đòi hỏi quá tình lâu dài
- Liên quan chặt chẽ với tiêu dùng trong nước và thu hút vốn đầu tư nước ngoài
- Nhiều quốc gia, nhờ ưu đãi của tự nhiên mà có nguồn tài nguyên thiên nhiên đa dạng nên có thể rút ngắn quá trình tích lũy vốn
- Tạo ra nguồn tích lũy vốn ban đầu cho sự công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước
- Có vai trò quan trọng trong việc phát triển các ngành công nghiệp chế biến, khai thác và cung cấp nguyên nhiên liệu cho ngành kinh tế khác
- Giúp chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong nước
Hiện trạng của tài nguyên thiên nhiên
Theo thống kê chung hiện nay, hiện trạng các tài nguyên thiên nhiên đang có xu hướng đi xuống. Số lượng và chất lượng đang dần bị thu hẹp mà nguyên nhân chính là do quá trình sử dụng của con người.
Diện tích tài nguyên rừng thiên nhiên đang bị thu hẹp với tốc độ nhanh chóng ở khaorng thời gian gần đây. Tình trạng diện tích rừng tự nhiên bị thu hẹp dần dẫn đến các loài sinh vật quý hiếm mất đi chỗ cư trú. Theo thống kê ở Việt Nam có khoảng hơn 100 loài động vật và 100 loài thực vật có nguy cơ tuyệt chủng cao. Và đã có nhiều loài động thực vật vật không còn được tìm thấy trên thế giới.
Tài nguyên nước cũng là vấn đề thời sự nóng hiện nay. Theo thống kê đến năm 2025, có khoảng 75% dân số trên thế giới phải sống trong môi trường thiếu nước trầm trọng và đặc biệt là có Việt Nam.
Tài nguyên thiên nhiên như khoáng sản và quặng kim loại đang dần một cạn kieeht dần do quá trình khai thác bừa bãi, không có quy hoạch cụ thể. Tài nguyên đất canh tác cũng dần trở nên hạn hẹp và kém năng suất do quá trình sử dụng lãng phí bừa bãi gây ô nhiễm, và do sự phát triển của nông nghiệp, công nghiệp và cả dịch vụ, diện tích nhiễm mặn và hoang mạc hoá.
Biện pháp bảo vệ tài nguyên thiên nhiên
Với sự suy giảm và can kiệt của tài nguyên thiên nhiên, đã có nhiều công bố cần phải bảo vệ tài nguyên thiên nhiên. Năm 1982, Liên Hợp Quốc đã xây dựng ra Hiến chứng Tự nhiên Thế giới nhằm công nhận cần phải bảo vệ tài nguyên thiên nhiên khỏi sự sử dụng của con người.
Sinh học bảo tồn là một nghiên cứu khoa học về hiện trạng và bản chất đa sinh học của Trái đất với mục đích bảo vệ hệ sinh thái khỏi sự tuyệt chủng. Thuật ngữ “sinh học bảo tồn” là tiêu đề của một hội nghị được tổ chức tại đại học California, San Diego ở La Jolla, California, vào năm 1978, do các nhà sinh vật học Bruce A Wilcox.
Như vậy chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về định nghĩa tài nguyên thiên nhiên là gì và những vai trò của nó. Hi vọng với những kiến thức ở bài viết trên sẽ giúp mọi người có thể hiểu hơn về vấn đề này.
Nguồn tham khảo:
- https://en.wikipedia.org/wiki/Natural_resource
- https://vi.wikipedia.org/wiki/T%C3%A0i_nguy%C3%AAn_thi%C3%AAn_nhi%C3%AAn