REDD viết tắt của cụm từ “Reducing Emission from Deforestation and Forest Degradation”. Được tạm dịch là “Giảm phát thải khí nhà kính từ mất rừng và suy thoái rừng”. Vậy REDD+ là gì? Biện pháp đảm bảo an toàn trong redd + như thế nào? Cùng tìm hiểu ngay sau đây nhé!
REDD+ là gì?
Chuyên gia Nguyễn Quang Tân của Trung tâm Vì con người và rừng Việt Nam cho biết:
REDD+ được hiểu là một sáng kiến quốc tế, cung cấp và hỗ trợ tài chính cho những nước đang phát triển để giảm tình trạng khí thải gây hiệu ứng nhà kính gây biến đổi khí hậu. Việc cung cấp hỗ trợ này thông qua năm hoạt động chính sau:
- Hạn chế mất rừng
- Hạn chế suy thoái rừng
- Bảo tồn trữ lượng cacbon rừng
- Quản lý bền vững tài nguyên rừng
- Tăng cường trữ lượng cacbon rừng
Ý tưởng của REDD+
Hầu hết tỷ lệ diện tích rừng suy giảm và thoái hóa đều xảy ra ở những nước đang phát triển. Để nhận đươc sự hỗ trợ về tài chính của REDD + thì các nước này cần phải làm giảm tỷ lệ mất rừng và suy thoái.
Mục tiêu của redd+ không những làm giảm khí thải gây hiệu ứng nhà kính, biến đổi khí hậu mà còn gióp phần xóa đói giảm nghèo, bảo tồn sự đa dạng sinh học, thúc đẩy sự phát triển lâm nghiệp…
Cây xanh trong rừng trong quá trình quang hợp sẽ hút khí CO2 và nhả ra O2. Quá trình này đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc giảm nguyên nhân gây biến đổi khí hậu. Đồng thời rừng còn giúp xã hội có thể thích ứng với những tác động không mong muốn của biến đổi khí hậu.
Chẳng hạn như, ngăn chặn chặt phá rừng có thể làm giảm khoảng 20% lượng CO2 toàn cầu. Khi đó, sự ra đời của REDD+ là quá trình tất yếu và khách quan.
Vai trò của REDD+
Bên cạnh REDD+ là gì thì vai trò của nó cũng là vấn đề mà nhiều người quan tâm.
Biến đổi khí hậu ảnh hưởng nghiêm trọng đến tài nguyên thiên nhiên rừng. Ví dụ, nhiệt độ tăng cao, lượng mưa giảm có thể gây hạn hạn, cháy rừng. Khi rừng bị thiêu cháy sẽ không thể duy trì được hệ sinh thái tự nhiên, nguồn sinh kế và không thể giúp con người thích ứng được với tình trạng biến đổi khí hậu.
Trong khi đó, rừng sẽ giúp làm giảm các hiện tượng lũ lụt, xói lở đất, mưa bão, là nơi cư trú của nhiều loài động thực vật… Ngược lại, rừng cũng có thể làm tăng sự biến đổi khí hậu nếu như quản lý không được chặt chẽ. Gỗ cây bị khai thác thì cây lại trở thành nguồn khí gây hiệu ứng nhà kính. Bởi lẽ, toàn bộ carbon mà cây tàng trữ sẽ thải ra dưới dạng khí CO2. Khi đó, cây không thể hút CO2 ngoài không khí được nữa.
Hỗ trợ tài chính giảm khí thải gây hiệu ứng nhà kính
REDD+ ra đời nhằm cung cấp hỗ trợ các nước đang phát triển về tài chính để giảm phát thải gây hiệu ứng nhà kính do mất rừng và suy thoái rừng.
Các quốc gia sẽ đo đếm, giám sát lượng phát khí thải CO2 do diện tích rừng bị suy giảm trong nước mình. Sau một thời gian sẽ tính toán lượng giảm phát thải và số lượng tín chỉ carbon rừng có thể trao đổi trên thị trường dựa vào sự giảm thiểu này.
Khi đó, REDD+ cung cấp tài chính để tránh bị mất rừng, suy thoái rừng. Từ đó, tạo ra được sự kích thích trong quản lý rừng được bền vững. Đồng thời sẽ tạo sự bình đẳng đối với những người dân nghèo sinh sống trong, gần rừng.
Thu hút phân phối lợi ích công bằng cho các chủ thể
REDD+ thu hút phân phối lợi ích công bằng cho các chủ thể. Cụ thể gồm:
- Người quản lý rừng
- Cán bộ lân nghiệp
- Những tổ chức phi chính phủ địa phương
- Chính quyền địa phương
- Những nhóm xã hội dân sự có liên quan đến quản lý rừng
- Những hộ dân sống phụ thuộc hoàn toàn vào rừng
Các chủ thể này có quyền được nhận những lợi ích từ REDD+ do họ đóng góp vào việc thực hiện REDD+.
Đánh giá mức độ sẵn sàng thực hiện REDD+
FCPF là quỹ đối tác các – bon trong lâm nghiệp, là đối tác toàn cầu, hỗ trợ các nước đang phát triển chuẩn bị và thực hiện REDD+. Để được tham gia vào quỹ này, thì các nước đang phát triển cần đánh giá mức độ sẵn sàng thực hiện REDD+.
Kế hoạch hành động REDD+ cấp tỉnh
Được thiết kế phục vụ cho công tác chuẩn bị và thực hiện REDD+ cấp tỉnh. Kế hoạch này bao gồm hoạt động lập kế hoạch đa ngành và đưa ra những biện pháp nhằm:
- Cải thiện sở hữu đất rừng và quyền sử dụng đất.
- Tăng cường sự quản lý rừng cấp tỉnh gồm quản trị pháp lý, tăng cường thực hiện pháp luật trong sử dụng rừng và thương mại gỗ.
- Thúc đẩy các hoạt động đầu tư vào rừng để hỗ trợ và đáp ứng yêu cầu của REDD+.
- Tạo điều kiện để cộng đồng địa phương, doanh nghiệp lâm nghiệp tham gia vào quá trình phát triển cảnh quan REDD+ trên cơ sở sử dụng rừng hợp lý và bảo vệ rừng bền vững.
Đánh giá môi trường và xã hội chiến lược
Việc đánh giá này nhằm đảm bảo mối quan tâm về môi trường, xã hội lồng ghép vào việc xây dựng chiến lược REDD+ quốc gia. Đánh giá môi trường và xã hội chiến lược thông qua xác định cơ hội và rủi ro kinh tế xã hội, môi trường trong quá trình chuẩn bị và thực hiện những hoạt động REDD+.
Biện pháp đảm bảo an toàn trong REDD+
Biện pháp đảm bảo an toàn trong REDD+ là Safeguards. Safeguards bao gồm tất cả các chính sách, quy định, thủ tục nhằm giảm tối đa những rủi ro môi trường và xã hội trong quá trình chuẩn bị và tiến hành REDD+.
Thỏa thuận Cancun đã đưa ra các nguyên tác đảm bảo an toàn trong REDD+ gồm:
- Những hành động REDD+ phải phù hợp với các chương trình Lâm nghiệp quốc gia, thỏa thuận và hiệp định Quốc tế.
- Tôn trọng tri thức và quyền lợi của người dân bản địa, cũng như cộng đồng địa phương.
- Cấu trúc quản lý rừng quốc gia cần minh bạch và hiệu quả.
- Những hành động bảo tồn rừng tự nhiên và đa dạng sinh học.
- Các bên liên quan tham gia đầy đủ, nhất là người dân địa phương và cộng đồng địa phương.
- Các hành động giảm sự dịch chuyển phát thải.
- Những hành động giải quyết, khắc phục rủi ro của các tác động ngược chiều.
Trên đây là những giải đáp REDD+ là gì? Các biện pháp đảm bảo an toàn trong REDD+. Bạn đọc có thể tham khảo để hiểu hơn về chương trình này nhé!